موشک ضد زره مالیوتکا

مقدمه

موشک AT-3 Sagger در کشور های غربی با نام مالیوتکا (بچه ی کوچک)  شناخته می شود . مالیوتکا یک موشک ضد تانک هدایت شونده با سیم است که درزمره ی موشک های نسل اول به شمار می آید واز سامانه ی هدایت دستی بر اساس خط دید استفاده می کند . بی تردید مالیوتکا مشهورترین موشک هدایت شونده ی ضد تانک در تاریخ شوروی سابق است . در مجموع بیش از 200 هزار فروند از این موشک تولید وبه فروش رسید . علاوه بر این کشورهای زیادی با الگو برداری از آن نونه های مشابهی را ساختند .

از ابتدای شروع به ساخت این موشک 4 هدف کلی دنبال شد:

1) قابلیت نصب بر روی خودروی زرهی ویا حمل وسط نفر

2) حداقل برد 3000 متر

3) حداقل قدرت نفوذ در زره تا 200 میلیمتر

4) حداکثر وزن حدود 10 کیلو گرم

تاریخچه طراحی و کاربرد

طراحی چنین موشکی بر مبنای نمونه های غربی مانند کبرای سویسی و انتک فرانسوی آغاز شد . سرانجام نمونه ی اولیه ساخته شد و پس از آزمایشهای اولیه در دسامبر 1962درسپتامبر 1963 وارد خدمت در ارتش گردید . در ابتدا موشک در یگان های ضد تانک به کار گرفته شد . به علت حد اقل برد 500 متری مالیوتکا در هر گروه یک آر پی جی زن نیز حضور داشت تا شعاع کمتر از 500 متری را پوشش دهد . همچنین موشک بر روی زره پوش ها و بالگرد های روسی نصب گردید . این موشک در جنگ ویتنام علیه نیروهای آمریکایی ودر جنگ اعراب واسراییل توسط مصر و سوریه علیه تانک های اسراییلی با موفقیت مورد استفاده قرار گرفت . همچنین در جنگ ایران و عراق تعداد زیادی از این موشک توسط عراق خریداری و علیه ایران بکار گرفته شد .

 مالیوتکا در حالت حمل تک نفره از روی جعبه ی چمدان مانند پرتاب می شود.این جعبه از فایبر گلاس ساخته شده است و یونیت کنترل موشک در آن جاداده شده است . آماده سازی موشک برای پرتاب 5 دقیقه زمان می برد که طی آن پس از خارج کردن یونیت کنترل از جعبه موشک بر روی آن سوار می شود. موشک توسط فرمان کوچکی بر روی یونیت کنترل آتش هدایت می گردد . کاربر با چشم غیر مسلح می تواند موشک را تا برد 1000 متر هدایت کند اما در برد های بالا تر از یک پریسکوپ با بزرگنمایی 8 برابر استاده می شود . دقت اصابت تا حد زیادی به مهارت کاربر بستگی دارد. بدین منظور کاربرها باید توسط یک شبیه ساز به طور مداوم تمرین کنند تا آمادگی خود را حفظ کنند .

 در طول جنگ ایران و عراق بسیار اتفاق می افتاد که این موشک به غنیمت نیروهای ایرانی در می آمد اما به دلیل فقدان تجربه ی لازم همان تعداد نیز کارایی لازم را نداشت . یکی از مشکلات این موشک زمان زیاد لازم برای رسیدن به حداکثر برد است 3000 متر است . این زمان 25 ثانیه است و به هدف این امکان را می دهد تا در پشت یک برآمدگی مخفی گردد یا به کاربر شلیک کند . سرعت موشک تقریبا 120 متر بر ثانیه است . این موشک در طول خدمت دایما مورد بهسازی قرار گرفته است . به عنوان مثال مدل 1970با قدرت نفوذ در زره 460 میلیمتری وسیستم هدایت نیمه اتوماتیک ویا مدل 1992 با سر جنگی حرارتی و قابلیت نفوذ در زره به میزان 800میلیمتر و... بود.

 AT 3هم اکنون در ارتش روسیه با AT5وAT6 جایگزین گردیده است. کشورهایی چون چین کره شمالی و تایوان نمونه های مشابه مالیوتکا را ساخته اند ولی یکی از پیشرفته ترین نمونه های آن ساخت ایران است که بسیاری از ویژگی های آن مانند قدرت انهدام کلاهک و مقاومت ان در مقابل جمینگ افزایش یافته است .

 

 

 

کشور های دارنده

افقانستان، الجزایر، آلبانی، آنگولا ،بوسنی، بلغارستان، چین، سوریه، عراق، ایران، مصر ،ویتنام ،حزب الله لبنان، رومانی اوگاندا، زامبیا، اسلوونی، هند، لیبی و کره شمالی. 

 -------------------------------------------------------------------------------------------

منابع:

تبیان، globalsecurity.org، warfare.ru