سوخو پک فا
نوع هواپیما: جنگنده نسل پنجم چندمنظوره و رادارگریز
کشور سازنده: روسیه
شرکت سازنده: شرکت هواپیمایی متحد
طراحی شده توسط: سوخو
تاریخ نخستین پرواز: ۹ بهمن ۱۳۸۸
۲۹ ژانویه ۲۰۱۰
تاریخ رونمایی: ۲۰۱۰
تاریخ بکارگیری: ۲۰۱۳
وضعیت کنونی: آزمایش و تولید
بکارگیرنده:روسیه و هند
آغاز ساخت: ۲۰۱۰
تعداد ساختهشده: ۳ فروند نمونه آزمایشی
هزینهٔ پروژه: ۱۲-۱۴ میلیارد دلار
۳۶۰-۴۲۰ میلیارد روبل
بهای هر فروند: ۱۰۰ میلیون دلار
توسعه یافتهٔ: سوخو-۴۷ و میگ ۱٫۴۴
مدلهای دیگر HAL FGFA مدل ویژهٔ ارتش هند
سوخو پک فا به روسی: ПАК ФА یک هواپیمای جنگنده نسل پنجم است که توسط شرکت هواپیمایی متحد در روسیه طراحی و ساخته میشود. شرکت سوخو پیمانکار اصلی ساخت این جنگنده است. نمونهٔ آزمایشی این هواپیما که سوخو ت-۵۰ نام دارد، نخستین پرواز آزمایشی خود را در روز ۹ بهمن ۱۳۸۸ (۲۹ ژانویه ۲۰۱۰) با موفقیت انجام داد. تولید این جنگنده در سال ۲۰۱۰ آغاز شده، نخستین نمونههای عملیاتی آن در سال ۲۰۱۳ به نیروهای مسلح روسیه تحویل داده خواهد شد و تولید انبوه آن از سال ۲۰۱۵ آغاز خواهد گشت
نام پک فا کوتاه شده نام روسی این جنگنده و به معنای «هواپیمای تاکتیکی پیشرفتهٔ آینده» است. این هواپیما با نامهای «سوخو ت-۵۰»، «برنامه-۷۰۱» و »جنگنده-۲۱» نیز شناخته میشود
جنگنده پک فا پس از ورود به ارتش روسیه، جایگزین جنگندههای میگ-۲۹ و سوخو-۲۷ خواهد شد. مدل صادراتی این هواپیما نیز در دست ساخت است. نخستین مشتری خارجی این هواپیما نیروی هوایی هند است که در فرایند توسعهٔ مدل صادراتی ت-۵۰ با سوخو همکاری میکند
این جنگنده همتراز جنگندهٔ آمریکایی اف-۲۲ و جنگندهٔ آمریکایی-بریتانیایی اف-۳۵ است. طراحان سوخو معتقدند که پک فا از نظر توانایی فنی و صرفهٔ اقتصادی بر رقبای غربی خود برتری خواهد یافت و در بازار جهانی محبوبیت زیادی پیدا خواهد کرد.
•
پیشینه
پیشینهٔ طرح سوخو پک فا به
دوران جنگ سرد باز میگردد. اواخر دهه ۱۹۸۰ میلادی، شوروی به دنبال ساخت جایگزینی برای هواپیماهای میگ-۲۹ و سوخو-۲۷ برای عملیات در خط مقدم نیروی هوایی بود. طرح این هواپیمای جنگنده بین شرکتهای هوافضای شوروی به مناقصه گذارده شد. علیرغم تاخیر ناشی از فروپاشی شوروی و مشکلات اقتصادی روسیه در دهه ۹۰، فرایند پژوهش و توسعهٔ این جنگنده ادامه یافت. در سال ۲۰۰۰ طرح سوخو-۴۷ و میگ ۱٫۴۴ از میان طرحهای پیشنهادی انتخاب شدند، و در سال ۲۰۰۲ شرکت سوخو به عنوان سازنده جنگنده پک فا انتخاب شد. هواپیمای پک فا از فناوریهای نوین بکار رفته در میگ ۱٫۴۴ و سوخو-۴۷ استفاده میکند.
جنگندهٔ پک فا در کلاس هواپیماهای جنگندهٔ سنگین (۳۲-۳۷ تُن) قرار دارد. روسیه برنامه دیگری را برای ساخت جنگنده نسل پنجم کلاس سبک نیز پیش میبرد که جانشینی برای هواپیمای میگ-۳۵ خواهد بود.
سوخو ت-۵۰
نمونه آزمایشی سوخو پک فا با نام سوخو ت-۵۰ (T-50) شناخته میشود. جنگندهٔ ت-۵۰ در روز ۲۹ ژانویه ۲۰۱۰ (۹ بهمن ۱۳۸۸) در ناحیهٔ شرق دور روسیه آزمایش شد و پس از ۴۷ دقیقه پرواز موفقیت آمیز در فرودگاه کارخانه سازنده در کامسامولسک بر آمور فرود آمد.
مدلهای صادراتی
علاوه بر تامین هواپیماهای مورد نیاز نیروهای مسلح روسیه، شرکت هواپیمایی متحد نمونههای صادراتی جنگندهٔ پک فا را نیز تولید خواهد کرد. شرکت هواپیمایی متحد و شرکت هوانوردی هندوستان در ۱۸ اکتبر ۲۰۰۷ توافقنامهای برای تولید مشترک هواپیمای جنگنده نسل پنجم با قابلیت مانور بسیار بالا، بُرد پروازی زیاد و توانایی پرواز طولانی امضا کردند. بر اساس این توافقنامه، شرکت هوانوردی هندوستان بر اساس نیازهای ویژه نیروهای مسلح هند با شرکت سوخو در توسعه و ساخت این جنگنده مشارکت میکند. یکی از مهمترین تفاوتهای مدلهای هندی این جنگنده، دو سرنشینه بودن نمونههای عملیاتی آن است. نیروهی هوایی هند از سال ۲۰۱۵ استفاده از این جنگنده نسل پنجمی را آغاز خواهد کرد.
ویژگیها
ویژگیهای دقیق جنگنده سوخو پک فا هنوز کاملا روشن نیست و برخی از مشخصات آن در حال حاضر از اسرار نظامی محسوب میگردد. اما پرواز در تمامی ساعات شبانهروز، پرواز طولانی با سرعت مافوق صوت، آلودگی صدایی پایین، رادارگریزی، بهرهگیری از مواد ترکیبی جدید، امکان چندین بار سوختگیری هوایی در طی یک پرواز، استفاده از موشکهای نسل آیندهٔ هوا به هوا، هوا به زمین و هوا به دریا، استفاده از رادار پیشرفته، امکان فرار از تلههای اپتیکی و فروسرخ، بهرهگیری از هوش مصنوعی در پرواز و حمله و سامانههای دفاعی خودکار نمونههایی از امکانات این جنگنده هستنداین هواپیما مجهز به دو سکان عمودی است و برخلاف جنگندههای متعارف، تمامی بدنهٔ دم قابل حرکت است.
نمونه آزمایشی جنگنده سوخو ت-۵۰ به یک جفت موتور جت ۱۱۷-اس مجهز است که هرکدام نیروی پیشرانهای برابر ۱۴٫۵ تُن-نیرو تولید میکند. این موتورها نمونه پیشرفتهتر موتورهای بکار رفته در میگ ۱٫۴۴ هستند. نمونه نهایی هواپیمای پک فا به موتورهای جدیدتری با پیشرانه ۱۷٫۵ تُن-نیرو مجهز خواهد شد.
ویژگیهای عمومی این جنگنده عبارتند از:
مشخصات عمومی
• خدمه: ۱
• طول: ۲۲ متر ۷۲ پا
• پهنای بال: ۱۴.۲ متر ۴۶.۵ پا
• ارتفاع: ۶/۰۵ متر ۱۹/۸ پا
• بال: مساحت ۷۸/۸ متر۲ ۸۴۸/۱ پا
• وزن خالی: ۱۸۵۰۰ کیلوگرم ۴۰۷۸۵ پاند
• وزن بارگیری: ۲۶۰۰۰ کیلوگرم ۵۷۳۲۰ پاند
• بار مفید: ۷۵۰۰ کیلوگرم (بارجنگی) ۱۶۵۳۴ پاند
• بیشینه وزن برخاست: ۳۷۰۰۰ کیلوگرم ۸۱۵۷۰ پاند
• پیشرانه: ۲× موتور جدید نامگذارینشده تولید انپیاو ساتورن و FNPTS MMPP سالیوت هر یک ۱۷۵ کیلونیوتن
• بیشینه وزن سوخت: ۱۰۳۰۰ کیلوگرم ۲۲۷۱۱ پاند
• عملکرد
• سرعت بیشینه: ۲۶۰۰ کیلومتر بر ساعت (۲/۴۵ ماخ) (در ارتفاع ۱۷۰۰۰ متری) ۱۶۱۵ مایل بر ساعت در ارتفاع ۴۵۰۰۰ پایی
• سرعت پیمایش: ۱۳۰۰-۱۸۰۰ کیلومتر بر ساعت (۸۰۸-۱۱۱۸ مایل بر ساعت)
• برد: ۴۰۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر (۲۵۰۰-۳۱۰۰ مایل)
• سقف پروازی: ۲۰۰۰۰ متر (۶۵۶۱۶ پا)
• نرخ اوجگیری: ۳۵۰ متر بر ثانیه (۱۱۸۴ پا بر دقیقه)
• بارگیری بال: ۳۳۰-۴۷۰ کیلو بر متر مربع (۶۷-۹۶ پاند بر فیت مربع)
• نسبت نیرو به وزن: ۱/۴
• بیشینه بار جی : +۱۰/۰ - +۱۱/۰ جی
جنگافزار
• توپها: ۱×۳۰ میلیمتری جیش-۳۰-۱
• جایگاهها: ۱۰×داخلی، ۶×خارجی برای
• آر-۷۴ام و آر-۷۷ام موشکهای
گردآوری : m.hosaini
منبع : ویکی پدیا فارسی