میگ 29

میگ-۲۹

نوع هواپیما             جنگنده برتری هوایی

جنگنده چندمنظوره

کشور سازنده           اتحاد جماهیر شوروی، روسیه

شرکت سازنده          میگ

تاریخ نخستین پرواز               ۶ اکتبر ۱۹۷۷

تاریخ رونمایی         اوت ۱۹۸۳

وضعیت کنونی       فعال

بکارگیرنده(ها)        نیروی هوایی روسیه

نیروی هوایی هند

نیروی هوایی اوکراین

نیروی هوایی الجزایر

نیروی هوایی ایران

آغاز ساخت              ۱۹۸۲ تاکنون

تعداد ساخته‌شده        بیش از ۱۲۷۵ فروند

بهای هر فروند        ۱۱ ملیون دلار

مدل‌های دیگر          میگ-۲۹‌ام

میگ-۳۵

میگ-۲۹ (به روسی: МиГ-29) هواپیمایی جنگنده با هدف ایجاد برتری هوایی است که توسط

لطفا ادامه مقاله را در ادامه مطلب مشاهده بفرمایید

توسط شرکت میگ در اتحاد جماهیر شوروی طراحی و ساخته شد. طراحی و ساخت این هواپیما از سال ۱۹۷۰ آغاز و اولین فروند از این هواپیما در سال ۱۹۸۳ وارد خدمت شد که همچنان توسط روسیه و بسیاری کشورهای دیگر استفاده می‌شود. هواپیمای میگ-۲۹ از بهترین محصولات صادراتی برای شوروی در زمان خود و برای روسیه در حال حاضر بوده‌است. این هواپیما به منظور رقابت با هواپیماهایی اف-۱۸هورنت و اف-۱۶ فالکن ساخته شد.

نامگذاری ناتو این هواپیما فالکروم (Fulcrum) است.

تاریخچه

برنامهٔ ساخت هواپیمای میگ ۲۹ همانند سوخو سو-۲۷ به سال ۱۹۶۹ بازمی‌گردد. در آن زمان شوروی برنامه اف-ایکس (F-X) ایالات متحده را زیر نظر داشت که به ساخت هواپیمای اف-۱۵ (F-۱۵ EAGLE) منجر گردید. شوروی دریافت که هواپیماهای جدید ساخت آمریکا تا حد قابل توجهی دارای برتری نسبت به تمامی هواپیماهای شوروی هستند و از تکنولوژی پیشرفته‌تری نسبت به این کشور برخوردار هستند.

هواپیمای میگ-۲۱ (MiG-۲۱ Fishbed) با وجود چالاکی زیاد و قدرت مانور خوب خود، در شب قادر به انجام ماموریت نبود و برد عملیاتی به نسبت کوتاهی داشت و همچنین از عدم توانایی استفاده از جنگ افزارهای گوناگون در حد قابل ملاحظه‌ای رنج می‌برد. هواپیمای میگ-۲۳ (MiG-۲۳ Flogger) که با هدف مقابله با هواپیمای اف-۴ فانتوم ۲ طراحی و ساخته شده بود با وجود سرعت و برد عملیاتی مناسب و داشتن فضای کافی برای حمل سوخت و جنگ افزارهای مختلف، از قدرت مانور کمی برخوردار بود و در نبردهای هوایی (داگفایت) تا حد زیادی ناموفق نشان می‌داد چنین شد که شوروی به فکر ساخت یک هواپیما که ضمن داشتن چالاکی و قدرت مانور خوب دارای برد عملیاتی کافی و امکان استفاده از جنگ افزارهای گوناگون در حد خوبی را داشته باشد، افتاد. علاوه بر این موارد این هواپیما می‌بایست از سیستم‌های آیونیوک پیشرفته برای رقابت با هواپیماهای ساخت آمریکا هم استفاده می‌کرد. در واکنش به این نیاز ستاد فرماندهی شوروی درخواست ساخت هواپیما پشرفته تاکتیکی را ارائه داد و این درخواست را در طرح PFI (Perspektivnyi Frontovoi Istrebitel) که مخفف هواپیمای پیشرفته تاکتیکی به زبان روسی است را مطرح کرد. مشخصات خواسته برای این طرح از سوی شوروی تا حد زیادی افراطی و بلند پروازانه بود هواپیمای مورد درخواست آنان باید برد عملیاتی زیاد، قابلیت خوب برای نبردهای نزدیک، چالاکی و مانور عالی، دارای حداقل سرعت۲ ماخ، دارای قابلیت حمل تسلیحات سنگین، به همراه استفاده از آیرودینامیک پیشرفته که این مورد آخر توسط موسسه آیرودینامیک روسیه به همراهی شرکت سوخو در حال انجام مراحل تحقیقاتی بود.

در سال ۱۹۷۱ شوروی تخمین زده بود طرح هواپیمای پی‌اف‌آی (PFI) یا همان هواپیمای پیشرفته تاکتیکی می‌بایست پر هزینه باشد و مانند طرح آمریکا برای ساخت هواپیمای جنگنده سبک وزن به مانند اف-۱۶ (F-16 Fighting Falcon) و اف-۱۷ (YF-۱۷ Cobra) بود، و نیازهای مشابه را بر آورده می‌کرد. سپس به علت هزینه بالای طرح شوروی این طرح را به دو طرح مختلف تقسیم کرد طرح ال‌پی‌اف‌آی (LPFI) که ساخت یک هواپیمای تاکتیکی پیشرفته سبک وزن و طرح تی‌پی‌اف‌آی (TPFI) یعنی ساخت یک هواپیمای تاکتیکی سنگین وزن بود و تفاوت طرح پی‌اف‌آی ابتدایی شوروی و طرح دوم پی‌اف‌آی در تخصصی تر شدن آن بود. طرح کلی پی‌اف‌آی هواپیمای پیشرفته تاکتیکی اولیه به دو طرح تخصصی تر تبدیل شد که در هر کدام به روی بعضی از مشخصات بیشتر از سایر مشخصات با توجه به هدف ساخت و نوع ماموریت تاکید شده بود. طرح هواپیمای تاکتیکی پیشرفته سبک وزن یا همان ال‌پی‌اف‌آی (LPFI) به شرکت میگ سپرده شد و سرانجام به ساخت هواپیمای میگ-۲۹ منجر شد و طرح هواپیمای پیشرفته تاکتیکی سنگین وزن و یا همان تی‌پی‌اف‌آی (TPFI) برای مقابله با هواپیمای اف-۱۵ به شرکت سوخو سپرده شد که این طرح نیز با ساختن هواپیمای سوخو سو-۲۷ به پایان رسید.

طراحی هواپیمای ال‌پی‌اف‌آی با مشخصات جدید در سال ۱۹۷۴ شروع گردید و به ساخت هواپیمای میگ-۲۹ ای (MiG-۲۹A) منجر گردید. اولین پرواز این هواپیما در ۶ اکتبر ۱۹۷۷ صورت گرفت. هواپیمای میگ-۲۹ تنها یک ماه بعد از اولین پرواز خود در نوامبر ۱۹۷۷ ازسوی ماهواره‌های جاسوسی آمریکا مورد شناسایی قرار گرفت. این هواپیما هنگامی که در مرکز آزمایش پرواز ژوکوفسکی (Zhukovsky) در نزدیکی شهرک رامنسکوی (Ramenskoye) حضور داشت مورد شناسایی قرار گرفت و ایالات متحده هواپیمایی با مشخصات شبیه به هواپیمای اف-۱۷(YF-۱۷ Cobra) مشاهده کرد.

میگ۲۵بی (MiG-۲۹B) با تاخیری که به دلیل حادثه در دو نمونه اولیه میگ-۲۹ ای (MiG-۲۹A) و به دلیل ایراد در موتورها بود، در ژوئن سال۱۹۸۳ وارد خدمت شد، و ناتو هواپیمای میگ-۲۹ بی (MiG-۲۹B) را فالکروم ای(Fulcrum-A) نامگذاری کرد. به طور منطقی باید میگ-۲۹ A باید فالکروم ای(Fulcrum-A) نامیده می‌شد، ولی بدلیل آنکه تا قبل از آن ناتو میگ-۲۹ ای را مشاهده نکرده بود، میگ۲۹-بی را نمونه ابتدایی میگ فرض کرد، و فالکروم ای (Fulcrum-A) نامگذاری کرد هواپیمای میگ-۲۹ یا همان (Fulcrum-A) در مجموع به تعداد ۸۴۰ فروند تولید شد. اولین باری که هواپیمای میگ ۲۹ به در غرب به نمایش عمومی درآمد در ژوئیه ۱۹۸۶ در فنلاند بود و بعد از آن در سپتامبر ۱۹۸۸ در نمایشگاه هوایی فارنبورو (Farnborough Air Show) در بریتانیا به نمایش درآمد و غربیها تحت تأثیر قدرت زیاد و چالاکی این هواپیما قرار گرفتند.

میگ-۲۹ در زمان شوروی مورد توجه قرار داشت، اما بعد از شوروی، با وجود مجهز شدن به سیستم‌های هوانوردی پیشرفته و چند منظوره بودن و قابلیت حمل مخازن سوخت خارجی و امکانات گسترده دیگر مورد توجه روسیه قرار نگرفت. که این به دلیل سیاست نامناسب مسئولان شرکت میگ نسبت به شرکت سوخو در شناخت خواست و تمایل مسئولان روسیه‌است. با این وجود مسئولان شرکت میگ با گسترش این هواپیما سعی در صادرات آن به خارج از کشور را دارند. البته به نقل از منابع غیر رسمی دستیابی غرب به اطلاعات هواپیمای میگ-۲۹ از دلایل مهم این تصمیم از جانب مقامات روسیه است.

هواپیمای میگ-۲۹ در حال حاضر تحت پروژه‌های مختلف توسعه و بهینه سازی قرار دارد و آخرین نمونه‌های این هواپیما میگ-۲۹ اس ام تی (MiG-۲۹SMT) و میگ-۲۹ ام ۲ (MiG-29 M2) هستند. نمونه جدید ناو نشین هواپیمای با نام میگ-۲۹ کا (MIG-29K) برای استفاده در نیروی دریایی هند که به تازگی ناوهواپیمابر دریاسالار گورشکوف را از روسیه خریداری کرده در حال تولید است.

سوابق عملیاتی

یک فروند جنگنده میگ-۲۹ درحال پارک در نمایشگاه هوایی واقع در نمایشگاه آبوتسفورد، سال ۱۹۸۹

میگ۲۹ در سال ۱۹۸۶ برای اولین بار به صورت عمومی در فنلاند به نمایش در آمد. سپس دو فروند از این هواپیما در ۱۹۸۸ در نمایش هوایی فارنبورگ که در بریتانیا برگزار می‌شد به نمایش عمومی در آمدند. پس از این ماجرا در ۱۹۸۹ نمایشگاه هوایی پاریس برای دومین بار در طول تاریخ از ۱۹۳۰ تا آن زمان جنگنده‌های شوروی را به نمایش در آورد. با دیدن این نمایش غربی‌ها به شدت تحت تأثیر ظرفیت و قدرت مانور پذیری این جنگنده قرار گرفته بودند. ولی همچنان متوجه دود زیادی که از موتور کیلمو این جنگنده خارج می‌شد نیز بودند که این خود یک ضعف محسوب می‌شد. فدراسیون دانشمندان آمریکا ادعا کردند که میگ-۲۹ در درگیری‌های نزدیک (۵ مایل) هوایی به علت مانور پذیری بالا و میدان دید خلبان از جنگنده اف-۱۵ برتر است. ولی اف-۱۵ در درگیری‌های دور به دلیل داشتن سیستم‌های هوانوردی بهتری که دارد، بهتر عمل می‌کند

میگ-۲۹‌های نیروی هوایی آلمان در تمرین دی‌ای‌سی‌تی (DACT) به همراه اسکادران ۵۱۰ نیروی هوایی آمریکا شرکت کردند که از جنگنده اف -۱۶ استفاده می‌کردند. در پایان کار خلبانان اف-۱۶ اعلام کردند که میگ ۲۹ از اف-۱۶ به علت موتورهای قدرتمندتر و بهره گیری از موشک ویمپل و همچنین میدان دید بهتر برای خلبان برتر است. این جنگنده درحال انجام عملیات اولین بار در سال ۱۹۸۰ در جنگ ایران و عراق دیده شد. همچنین در طول اشغال افغانستان توسط شوروی یک فروند میگ-۲۹ شوروی توانست سوخو-۲۰ افغان را منهدم کرد.

در دهه گذشته این جنگنده در دستان خلبان عراقی در جنگ خلیج فارس مورد استفاده قرار گرفت که سرانجام ۵ فروند میگ-۲۹ که ۴ فروند آنها به وسیله اف-۱۵ و ۱ فروند دیگر به وسیله اف-۱۶ منهدم شد.

با وجود برتری این هواپیما نسبت به هواپیماهای آمریکایی، تمرینات نامناسب خلبانان، دفاع‌های ضد هوایی پشتیبان هواپیماهای آمریکایی، و کمبود لوازم یدکی از جمله عوامل عدم موفقیت آن بودند. پس از آن ۸ فروند میگ ۲۹ به ایران گریختند که هنوز در ایران در حال خدمت هستند اکثر هواپیماهای باقیمانده در حالیکه از ضعف تعمیرات و کمبود قطعه رنج می‌بردند یا در حال فرار به ایران بودند منهدم شدند. یک میگ ۲۹ متعلق به کوبا در سال ۱۹۹۶ دو فروند هواپیمای سسنا-۳۳۷ غیر مسلح را پس از آن که این دو هواپیما به شکل غیر قانونی به حریم کوبا وارد شده بودند، منهدم کرد. گزارشات حاکی از آن است که در سال ۱۹۹۹ و ۲۰۰۰ یک فروند سوخو-۲۷ متعلق به ارتش روسیه ۵ فروند میگ ۲۹ اریتریایی را که توسط خلبانان اوکراینی پرواز می‌کردند منهدم کرد.

نمونه‌های مختلف هواپیمای میگ ۲۹

MiG-۲۹ Fulcrum-A اولین نمونه ساخته شده از این هواپیما که در سال۱۹۸۲ وارد خدمت شد.

MiG-۲۹B-۱۲ Fulcrum-A نمونه اصلاح شده صادراتی برای ملت‌های عضو پیمان ورشوکه فاقد امکانات لازم برای حمل تسلیحات اتمی است و دارای رادار اصلاح شده برای افزایش قابلیت‌های آن و سیستم (ECM) برای مقابله با جنگ الکترونیک و سیستم (IFF) برای شناسایی دوست از دشمن (Identification Friend or Foe) است. هواپیماهای میگ۲۹ ایران از این نوع هستند.

MiG-۲۹UB-۱۲ Fulcrum-B نمونه آموزشی دو سرنشیبه که فاقد رادار و توپ GSh-۳۰است.

MiG-۲۹S این نمونه تا حد بسیار زیادی مشابه به نمونهMiG-۲۹B-۱۲ "Fulcrum-A است با تفاوت‌هایی که شامل تقویت سیستم کنترل پرواز و اضافه کردن چهار کامپیوتر جدید که باعث تقویت ثبات پروازی و کنترل پذیری بهتر می‌شود امکان شلیک در حال سوخت گیری و همچنین تقویت توپ GSH-۱۰ به این مدل اضافه شده‌است.

MiG-۲۹S-۱۳ Fulcrum-C مشابه مدل قبلی با این تفاوت که دماغه هواپیما تا حدی بزرگ تر است و ظرفیت سوخت گیری بالاتری دارد. MiG-۲۹SM "Fulcrum-C مشابه مدل قبلی با توانایی حمل موشک‌های هوا به زمین و بمب‌های تلویزیونی و لیزری.

MiG-۲۹K "Fulcrum-D نمونه ساخته شده برای نیروی دریایی که به تجهیزاتی از قبیل بال‌های تا شونده و دنده‌های آرستور است که در اصل برای استفاده در ناو هواپیمابر آدمیرال کوزنشوف ولی طرح این هواپیما بر اثر مشکلات مالی لغو شد.

MiG-۲۹M / MiG-۳۳ "Fulcrum

هواپیما پیشرفته چند منظوره با تغییرات اساسی در چارچوب بدنه و مکانیک پرواز که از موتور پرقدرت RD-۳۳ استفاده می‌کند.

MiG-۲۹UBM

مدل دو سرنشینه آموزشی که هرگز ساخته نشد.

MiG-۲۹SMT این نمونه در حقیقت همان نمونه بهینه سازی میگ۲۹ اس است که در آن قطعات قدیمی هواپیما با قطعات نرم‌افزاری و سخت پیشرفته تر میگ۲۹ ام یا همان میگ۳۳ جایگزین شده‌اند. با افزودن به حجم مخازن داخلی این هواپیما بدون استفاده از مخازن خارجی تا برد ۲۱۰۰ کیلومتر قادر به انجام ماموریت است. کابین این هواپیما دارای دو نمایشگر بزرگ مسطح کریستال مایع LCD تمام رنگی و دو نمایشگر مسطح تک رنگ کوچک بهینه سازی شده و رادار بهینه سازی شده N۰۱۹MP است که به برد و قابلیتهای هوا به زمین آن می‌افزاید. این نمونه همچنین ازموتور توربوفن کلیموف (RD-۴۳ turbofans) استفاده می‌کند. میزان حمل مهمات در این مدل۴۵۰۰ کیلو گرم است که نسبت به مدل قبلی۵۰۰ کیلو گرم پیشرفت داشته‌است. این نمونه استفاده می‌شود استفاده کند. کشور روسیه, یمن, ایران و سوریه کشورهایی هستند که از این نمونه استفاده می‌کنند.

MiG-۲۹UBT همان نمونه SMT مطابق باMiG-۲۹UB که الجزیره و یمن از آن استفاده می‌کنند.

کشورهای استفاده کننده

کاربران فعلی

•               الجزایر: ۱۵ فروند در سرویس

•               آذربایجان

•               بنگلادش: ۱۶ فروند در سرویس

•               بلاروس

•               بلغارستان

•               کوبا

•               اریتره

•               مجارستان: تا ۲۰۱۰ از خدمت خارج می‌شود.

•               هند

•               اسرائیل: از یک کشور ناشناس جهت عملیات آموزشی اجاره گرفته است.

•               ایران

•               قزاقستان

•               مالزی: به زودی بازنشسته می‌شود.

•               لبنان

•               برمه

•               کره شمالی: ۴۰ فروند در خدمت.

•               پرو

•               لهستان:۳۶ فروند در خدمت

•               روسیه

•               صربستان

•               سری‌لانکا

•               اسلواکی: ۲۱ فرورند

•               سودان:۱۲ فروند

•               سوریه

•               ترکمنستان

•               اوکراین

•               ایالات متحده آمریکا

•               یمن

•               ازبکستان

•               قرقیزستان

کاربران سابق

•               چکسلواکی

•               آلمان

•               عراق

•               مولداوی

•               رومانی

•               اتحاد جماهیر شوروی

•               یوگسلاوی

مشخصات فنی

منبع اطلاعات MiG specifications

مشخصات عمومی

•             خدمه: یک

•             طول: ۱۷/۳۷ متر (57 ft)

•             پهنای بال: ۱۱/۴ متر (37 ft 3 in)

•             ارتفاع: ۴/۷۳ متر (15 ft 6 in)

•             بال: مساحت ۳۸ m² (409 ft²)

•             وزن خالی: ۱۱٫۰۰۰کیلوگرم (۱۱تن) (24,250 lb)

•             وزن بارگیری: ۱۶۸۰۰ کیلوگرم(۱۶٫۸تن) (37,000 lb)

•             بیشینه وزن برخاست: ۲۱۰۰۰کیلوگرم(۲۱تن) (46,300 lb)

•             پیشرانه: ۲× Klimov RD-33 afterburning turbofans, 8,300 kgf (۸۱/۴ kN, ۱۸۳۰۰ lbf) هرکدام

عملکرد

•             سرعت بیشینه: ماخ ۲/۲۵ (۲۴۰۰ km/h, ۱۴۹۰ mph) در ارتفاع کم: ۱۵۰۰ km/h, ۹۳۰ mph

•             برد: ۷۰۰ km (۴۳۰ mi)

•             برد ترابری: ۲۱۰۰ km (۱۸۰۰ mi) یک مخزن سوخت اضافه

•             سقف پروازی: ۱۸۰۱۳ m (۵۹۱۰۰ ft)

•             نرخ اوج‌گیری: initial 330 m/s average 109 m/s 0-6000 m (۶۵۰۰۰ ft/min)

•             بارگیری بال: ۴۴۲ kg/m² (۹۰.۵ lb/ft²)

•             نسبت نیرو به وزن: ۱.۱۳

جنگ‌افزار

•             یک توپ۳۰ میلی متری GSh-۳۰-۱ با یکصد گلوله

•             تا ۳۵۰۰ کیلو مهمات شامل ترکیبی از موشکهای هوا به هوای نیمه هدایت شونده راداری (SARH) and AA-8 "Aphid", AA-10 "Alamo", AA-11 "Archer", AA-12 "Adder", FAB 500-M62, FAB-1000, TN-100, ECM Pods, S-24, AS-12, AS-14.

تجهیزات پروازی

•             رادارها: فازوترون N019, N010

گرداوری : m - hosseini