نوع موشک : زمین به هوا
خاستگاه: ایالات
متحده
طراح: جنرال
داینمیکس
خدمت : 1981
قیمت : 38000
دلار امریکا
وزن : 2/15
کیلوگرم
طول : 52/1 متر
وزن فشنگ : 1/10
کیلوگرم
کالیبر : 70 م م
برد نهایی :
4800 متر
سرعت : 750 M/S
لطفا ادامه مقاله را در ادامه مطلب مشاهده کنید
FIM-92 STINGER استینگر یک پرتابگر موشک زمین به هوای فروسرخ است که توسط ایالات متحده ساخته و در سال ۱۹۸۱ وارد خدمت شد. مدل اولیه(BASIC) این سلاح که توسط آمریکا و 29 کشور دیگر مورد استفاده قرار گرفت، تا کنون عامل ۲۷۰ سقوط تایید شده بوده است.
مشخصات
این سلاح که سبک و از نظر کاربرد آسان میباشد در ردهٔ پرتابگرهای دوش پرتاب غیر فعال(passive) قرار میگیرد و بوسیلهٔ یک نفر هم عملیاتی میشود؛ هر چند این سلاح رسما به دو نفر خدمه نیاز دارد. FIM92-B قادر است که یک جسم پروازی را در محدودهٔ ۴۸۰۰ متری و در ارتفاع ۱۸۰ تا ۳۸۰۰ متری مورد اصابت قرار دهد.
موشک این سلاح ۱.۵۲ متر طول و ۷۰ میلیمتر قطر دارد و از بالههای ده سانتیمتری برخوردار است. موشک این سلاح ۱۰.۱ کیلوگرم و به همراه پرتابگر ۱۵.۲ کیلوگرم وزن دارد. استینگر بوسیلهٔ یک موتور کوچک به بیرون پرتاب میشود که آنرا تا مسافتی ایمن از اپراتور پیش برده و سپس موتور جامدسوز خود موشک فعال میشود که استینگر را به سرعتی بالغ بر ۲.۲ ماخ (۷۵۰ متر بر ثانیه ) میرساند. سر جنگی 3 کیلوگرمی از یک فیوز ضربهای و تایمر خودنابودگر بهره میبرد. به منظور شلیک موشک، یک (BCU (Battery Coolant Unit درون قبضهٔ سلاح جا زده میشود. این باتری جریانی از گاز آرگون را به سیستم تزریق میکند و در همان حال با شارژ شیمیایی آن، نشانگرهای دستگاه و موشک به کسب انرژی میپردازند. این باتریها به دستکاری حساس بوده و تنها میزان معینی گاز درون آنها قرار دارد. با گذشت زمان و عدم سرویس مناسب، این باتریها کارآیی خود را از دست میدهند. آنتن IFF (آنتنی که توانایی تشخیص تجهیزات دوست از دشمن را به دست میدهد) این موشک نیز نیروی خود را از یک باتری قابل شارژ دریافت میکند. هدایت موشک به سمت هدف در ابتدا از طریق ناوبری نسبی صورت میگیرد و سپس به تعقیب آن از طریق قاب هوایی هدف و نه حرارت اگزوز تغییر حالت میدهد.
سه ورژن اصلی از پرتابگر استینگر موجود است: STINGER BASIC , STINGER- Passive Optical Seeker Technique(POST) , STINGER - Reprogrammable Microprocessor (RMP) . RMP را بدلیل توانایی این سلاح در بارگذاری نرمافزارهای جدیدتر از طریق یک ROM که در قبضهٔ این سلاح جای میگیرد، بدین نام خوانده اند. اگر در حین روشن شدن سلاح، بارگذاری نرمافزار ناموفق باشد، دستگاه از روی تنظیم اولیه و توسط ROM آنبورد راه اندازی میشود. RMP از ۴ پردازشگر و هر پردازشگر از یک RAM چهار کیلو بایتی بهره میبرد؛ از آنجا که رمز بارگذاری شده از روی RAM کار میکند، فضای زیادی بویژه برای پردازشگرهایی که به امر شناسایی و آنالیز هدف اختصاص داده شده اند باقی نمی ماند. RMP از یک جستجوگر DUAL-DETECTOR فرو سرخ و فرابنفش استفاده میکند. این مسئله RMP را قادر میسازد که اهداف را از ورای عملیات پیشگیرانه آنها بسیار بهتر از Redeye (که تنها از جستجو گر فرو سرخ استفاده میکرد)، شناسایی و رهگیری کند.
پیشینه
کار بر روی این موشک توسط General Dynamics در سال ۱۹۶۷ با اسم چشم قرمز دوم آغاز شد. این پروژه توسط ارتش ایالات متحده پذیرفته شد و طرح نام FIM-92 را به خود گرفت و سپس در سال ۱۹۷۲ استینگر نامیده شد. در ابتدا بعلت مشکلات فنی که در سر راه آزمایش موشک قرار داشت، اولین آزمایش دوش پرتاب موشک تا نیمهٔ سال ۱۹۷۵ انجام نگرفت. تولید FIM-92 از 1978 و جای Redeye را گرفت. استینگر اصلاح شده همراه با یک رهیاب جدیدتر، FIM-92B، از سال ۱۹۸۳ به همراه FIM-92A تولید شد. تولید هر دو نوع A و B در سال ۱۹۸۷ با چیزی حدود ۱۶۰۰۰ موشک تولید شده متوقف شد.
جایگزین آن FIM-92C، در سال ۱۹۸۴ ساخته شده بود و از ۱۹۸۷ تولید آن شروع شد. اولین نمونهها در ۱۹۸۹ به واحدهای خط مقدم ارسال شدند. موشکهای مدل C به یک سامانهٔ الکترونیک قابل برنامه ریزی مجهز شده بودند تا به آن امکان به روز شدن را بدهد. موشکهایی که آپگرید اقدامات ضد پیشگیرانه (countermeasures ) را دریافت کردند، نام D بخود گرفتند و به همین ترتیب موشکهای D به G تبدیل شدند.
FIM-92E یا Block I (بلاک ۱ ) از سال ۱۹۹۲ ساخته شد و ارسال آن از سال ۱۹۹۵ آغاز شد (بعضی منابع ادعا میکنند که FIM-92D قسمتی از طرح بلاک 1 بوده است). باز هم تغییرات اصلی در حسگرها و نرمافزار رخ داد و عملکرد موشک را در برابر اهداف کوچک بهبود بخشید. ارتقا نرمافزار در سال ۲۰۰۱ نام آنرا به F تغییر داد. ساخت بلاک ۲ از سال ۱۹۹۶ شروع شد که در آن با استفاده از یک حسگر (آنتنی مسطح و متمرکز)، توانایی موشک را در محیط شلوغ و آشفته افزایش و محدودهٔ درگیری موشک را به ۷۶۰۰ متر ارتقا داد. تولید این موشک به سال ۲۰۰۴ اعلام شد اما گروه اطلاعاتی جین (Jane's) از تاخیر در این امر خبر داد.
خدمت
درخشش استینگر در رزم در ۲۱ می ۱۹۸۱ در گرماگرم جنگ فالکلند میان آرژانتین و بریتانیا رخ داد. سربازان نیروی ویژه هوایی بریتانیا SAS محرمانه به شش موشک مجهز شده بودند، در حالیکه آموزش اندکی در مورد کار با این نوع موشک به آنان داده شده بود. تنها نیروی SAS که در مورد این سامانه آموزش لازم را کسب کرده بود، طی یک سانحهٔ سقوط بالگرد در ۱۹ میکشته شد. اولین موشک شلیک شده از استینگر یک شکاری پوکاره نیروی هوایی آرژانتین را سرنگون کرد. علیرغم این، شلیکهای بعدی بعلت عدم آشنایی بریتانیاییها با نحوهٔ شارژ سلاح ناموفق بودند[نیازمند منبع]. در آنرمان سلاح دوش پرتاب اصلی که توسط دو جناح متخاصم مورد استفاده قرار داشت، موشک لولهای Blowpipe missile بود(نوعی پرتابگر سطح به هوا که تا لحظهٔ برخورد موشک به هدف توسط اپراتور کنترل و هدایت میشود).
سازمان سیا در دههٔ ۱۹۸۰ نزدیک به ۵۰۰ (طبق ادعای برخی منابع ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ ) موشک را طی عملیات گردباد (Operation Cyclone) به دست مجاهدین که در افغانستان در حال مقابله با تهاجم شوروی بودند، رساند. جایی که استفاده از این موشکها با موفقیت کامل روبرو شد. پس از عقب نشینی نیروهای شوروی از افغانستان در ۱۹۸۹، ایالات متحده کوشش نمود که در یک برنامهٔ ۵۵ میلیون دلاری حدود ۳۰۰ موشک را بازخریداری کند(هر موشک ۱۸۳۳۰۰ دلار آمریکا). دولت آمریکا موفق شد اکثر استینگرها را جمع آوری کند، اما بعضی از موشکها به ایران، قطر و کره شمالی راه پیدا کردند. همچنین دولت ریگان در پارهای از تلاشهای خود برای سرنگونی دولت آنگولا، در اواخر دههٔ ۱۹۸۰ موشکهای استینگر را به شورشیان یونیتا (UNITA) داد. در هر دو مورد اقدامات برای بازپس گیری موشکهای باقیمانده پس از رفع تخاصم، ناتمام ماند. حدس زده میشود که علت عدم کاربرد استینگر به منظور حملات بعدی، به انقضاء رسیدن باتریهای آن میباشد. با این وجود نسخههای بومی استینگر که توسط ارتش پاکستان در جنگ کارگیل بکار رفت، یک بالگرد MI-8 و یک میگ ۲۱ به همراه یک هواپیمای شناسایی کانبرا متعلق به نیروی هوایی هند را سرنگون کردند. استینگر ساخت پاکستان حاوی رهیاب فرو سرخ اصلاح شدهای است که به آن قابلیت ردگیری بهتر هدف را می بخشد.
شایعاتی مبنی بر استتفاده سرویس مخفی ایالات متحده از استینگر برای حفاظت از رییس جمهور بوده است؛ که هیچگاه از طرف آنان تکذیب نشده است. هر چند در صورت وقوع حمله این سازمان مایل به بکارگیری طرحهایی چون انتقال رییس جمهور به یک مکان امن است تا هدف قراردادن هواپیما و احتمالا کشتن افراد بیگناه.
کاربران
بنگلادش , بوسنی و هرزگوین ,کرواسی , جمهوری چاد, شیلی, دانمارک , آلمان: , یونان, عراق, اسرائیل, ایتالیا, ژاپن: , لیتوانی, مکزیک, هلند, نروژ, پاکستان, پرتغال, جمهوری چین: , اسلوونی, کره جنوبی: , اسپانیا, سوئیس: , ترکیه, بریتانیا, ایالات متحده آمریکا
گرداوری : m_ hosseini