تکنولوژی و ادوات نظامی

تکنولوژی

تکنولوژی و ادوات نظامی

تکنولوژی

گوشه ای از تسلیحات نیروی هوایی ایران

تسلیحات نیروی هوایی ایران شامل بازه گسترده ای از تسلیحات غربی و شرقی بعلاوه تسلیحات ساخت ایران است، در این قسمت به بحث در مورد تسلیحات غربی و شرقی می پردازیم، تسلیحات غربی موجود در نیروی هوایی ایران اغلب مربوط به پیش از انقلاب هستند و تسلیحات شرقی نیز اغلب تسلیحاتی هستند که پس از جنگ خریداری شده اند.

موشک های هوا به هوا

موشک هوا به هوای : AIM-9 Sidewinder موشک سایدوایندر با بیشینه بردی حدود نه کیلومتر، یک موشک حرارت یاب ساخت ایالات متحده است که در جنگ های مختلفی حضور داشته و کارنامه موفقی از خود بجای گذاشته است، در طول جنگ تحمیلی نیز این موشک بوسیله جنگنده های ایرانی استفاده شد و دهها جنگنده عراقی را بکام مرگ کشاند، در شمار جنگنده های عراقی که توسط سایدوایندر شکار شدند می توان به یک فروند MiG-25RB (به وسیله F-5E و به خلبانی کاپیتان جوادپور)، و چندین میگ-21، 23 و 27،سوخو-20 و 22 ، چندین میراژ اف-1 و دست کم دو میراژ 5 اجاره شده از نیروی هوایی مصر اشاره کرد، در حال حاضر نیز تعدادی از این موشک ها باقیمانده است، اما تلاش برای نصب موشک روسی R-73 و موشک چینی PL-7 برروی جنگنده های غربی نیروی هوایی و همچنین تلاش برای ساخت موشک فاطر بر پایه موشک سایدوایندر گواهی بر این مدعا است که تعداد کمی از این موشک ها باقیمانده و همچنین آنها به پایان عمر عملیاتی خود رسیده اند.

موشک هوا به هوای: AIM-7 Sparrow موشک اسپارو یک موشک هدایت راداری نیمه فعال با بردی حدود 40 کیلومتر است و در طول جنگ نیز با کمک جنگنده های اف-4 و اف-14 انواع مختلف جنگنده های عراقی از جمله میراژ اف-1، میگ-21 و 23، سوخو-22، سوپر اتاندراد، بمب افکن توپولف-22 و چند هلیکوپتر عراقی و احتمالا یک موشک ضد کشتی اگزوست (بوسیله جنگنده اف-14 تامکت) را از بین برد، از این موشک نیز در حال حاضر تعدادی باقی مانده است و همچنین به پایان عمر عملیاتی خود رسیده است، گفته امیر عطا الله بازرگان از بنیانگذاران جهاد خودکفایی ارتش در شماره 185 آبان 85 (پروژه سجیل – صفحه هفت) مجله صنایع هوایی در مورد نصب موشک روسی R-27 Alamo برروی اف-14 تامکت نیز خود گواهی بر این مدعا است.

موشک هوا به هوای : AIM-54A Phoenix ترکیب جنگنده اف-14 و موشک فونیکس یکی از کشنده ترین ترکیب های جهان است که می تواند برای هر جنگنده ای خطرناک باشد، این موشک که بردی حدود 150 کیلومتر دارد، تنها برروی جنگنده اف-14 تامکت قابل نصب است و هر فروند اف-14 در آن واحد می تواند شش فروند موشک فونیکس را حمل کرده و به کمک آنها بطور همزمان با شش هدف درگیر شود و آنها را از بین ببرد، این موشک در جریان جنگ هشت ساله کارنامه فوق العاده موفقیت آمیزی از خود برجای گذاشت و شکار دهها جنگنده عراقی به مانند بمب افکن های سنگین توپولف Tu-22، انواع مختلفی از میگ ها، سوخوی Su-22، میراژ اف-1 و سوپر اتاندارد و حتی موشک های کروز چینی C-601 را بنام خود ثبت کردند. تعداد کمی از این موشک ها پس از جنگ باقی ماندند که قابل استفاده نیستند، بهمین دلیل نیز نمونه هواپرتاب موشک هاوک تحت عنوان سجیل که گاها بعنوان AIM-23B SkyHawk نیز شناخته می شوند جایگزین آنها شد، از جمله مشکلات موشک سجیل وزن بسیار زیاد آن و همچنین تعداد قابل حمل کم برای هر فروند (هر فروند اف-14 تنها می تواند دو فروند موشک سجیل را بطور همزمان حمل کند) است.

موشک هوا به هوای : R-60 Aphidاین موشک که برروی جنگنده های سوخوی Su-24، Su-25 و MiG-29 نیروی هوایی قابل نصب است یک موشک حرارت یاب برای نبردهای هوایی بوده و آن را می توان با موشک آمریکایی سایدوایندر مقایسه کرد، موشک آفید دارای برد 10 کیلومتر بوده و امروزه در نیروی هوایی فقط برروی Su-24 ها و Su-25 ها استفاده می شود و در مورد MiG-29 جای خود را به موشک پیشرفته تر R-73 Archer داده است. همچنین با تغییرات جزئی می توان این موشک را بجای موشک ناتوان PL-7 برروی جنگنده های چینی اف-7 نصب نمود، از تعداد موشک های آفید نیروی هوایی اطلاع دقیقی در دست نیست.

موشک هوا به هوای : R-27 Alamoموشک R-27 در نمونه های مختلفی و با انواع سیستم های هدایتی تولید شده است، انواع اولیه آن

R-24R با هدایت نیمه فعال راداری و حد اکثر برد 80 کیلومتر و R-27T با برد 45 کیلومتر و هدایت مادون قرمز می باشند و تمام موشک های آلامو نیروی هوایی از این نوع اند، انواع جدید تر موشک آلامو نیز R-27RE، R-27TE و نوع هدایت فعال راداری R-27AE با بیشینه برد 170 کیلومتر می باشد. با وجود اینکه موشک آلامو موشکی خوب و با مانور پذیری بالا است، لیکن MiG-29 های ایران که تماما از نوع اولیه اند (بعنوان تنها جنگنده نیروی هوایی که بطور استاندارد توانایی حمل این موشک را دارند) در هدایت این موشک آنگونه که باید موفق نیستند و گاها این موشک ها را به خطا می دهند.

موشک هوا به هوای : R-73 Archer موشک آر-73 ساخت ویمپل با برد 30 کیلومتر، مانور پذیری فوق العاده و زاویه دید بالا نسبت به هدف بعنوان یکی از بهترین موشک های گرمایاب جهان شناخته می شود، آر-73 یکی از بهترین گزینه ها برای نبرد های نزدیک هوایی است و ترکیب جنگنده فوق العاده مانور پذیر میگ-29 و موشک آر-73 می تواند یکی از خطرناک ترین ترکیب ها برای نبرد های هوایی باشد. همچنین در صورت بهسازی جنگنده های

Su-24 و Su-25 بمنظور حمل این موشک توانایی آنها در دفاع از خود در حین عملیات تا حد زیادی افزایش می یابد.

موشک هوا به هوای : PL-7 موشک PL-7 یک کپی ناقص از موشک حرارت یاب فرانسوی R-550 Magic (ماژیک) است که توسط چین تولید شده و بهمراه جنگنده های ناتوان F-7 به ایران وارد شد، این موشک دارای برد محدود 3 تا 5 کیلومتر می باشد و از یک جستجوگر ضعیف بهره می برد که باعث می شود این موشک در نبرد های هوایی عملا کارایی نداشته باشد، با این وجود تلاش هایی برای نصب این موشک برروی جنگنده های اف-4، اف-5 و حتی میگ-29 انجام شد، اما نه خلبانان جنگنده میگ-29 حاضر بودند بجای موشک توانمند R-73 از موشک های ناتوان PL-7 استفاده کنند و نه خلبانان اف-4 و اف-5 حاضر بودند سایدوایندر را با PL-7 جایگزین کنند، در حال حاضر این موشک ها تنها برروی جنگنده های چینی F-7 و میراژ های فرانسوی که از نبود موشک R-550 رنج می برند استفاده می شوند.

موشک هوا به سطح : AGM-65 Maverick

موشک ماوریک که در طول جنگ تونایی بالای خود را به خوبی به نمایش گذاشت نوعی موشک هوا به سطح با هدایت تلوزیونی است که توسط جنگنده های اف-5 و اف-4 در ایران قابل استفاده است و برای حمله به اهداف سطحی نظیر تانکها و ادوات زرهی، سنگر ها، آشیانه های بتونی و باند های فرودگاهها قابل استفاده است و همچنین می توان از آن بر علیه اهداف واقع بر سطح دریا نیز استفاده کرد و در طول جنگ نیز جنگنده های ایرانی با تکیه بر این موشک در زمینه از بین بردن نیروی دریایی عراق به کمک نیروی دریایی شتافتند، از وضعیت و تعداد باقیمانده این موشک ها نیز اطلاع دقیقی در دست نیست اما ممکن است تلاش های ایران بمنظور طراحی و تولید انواع موشک های هدایت لیزری و بمب های هدایت شونده بخاطر جایگزینی با موشک ماوریک باشد، لازم به ذکر است که حد اکثر برد این موشک حدود 27 کیلومتر

می باشد.

موشک هوا به سطح :Kh-25ML Karen موشک Kh-25ML نوعی موشک هدایت لیزری با بیشینه برد 10 کیلومتر است و توسط جنگنده های Su-24 و Su-25 قابل استفاده است، این موشک بر علیه اهداف زمینی با اندازه هایی که از ارتفاع 50 تا 5000 متری قابل روئیت باشند و کشتی های روی سطح دریا قابل استفاده است، ویژگی اصلی این موشک سر جنگی پر قدرت آن است که توانایی نفوذ در اهداف مقاوم سازی شده را نیز دارد.

موشک هوا به سطح : Kh-29L Kedge این موشک یک موشک هوا به سطح با هدایت لیزری است که بر علیه پلها، خطوط راه آهن، باند های پرواز بتونی، هواپیماهای پارک شده در آشیانه های مقاوم سازی شده بتونی و کشتی هایی با حد اکثر وزن 10000 تن قابل استفاده است، بیشینه برد این موشک 10 کیلومتر و وزن آن 660 کیلوگرم است و وزن کلاهک پرقدرت آن نیز به 320 کیلومتر می رسد، این موشک نیز برروی جنگنده های Su-24 ایران قابل استفاده است.

موشک ضد کشتی : C-802 Noor موشک نور که همان موشک C-802 چینی می باشد یک موشک ضد کشتی بسیار قدرتمند است که بمنظور شلیک از شناورها و پرتابگر های سطحی ساخته شده و کارشناسان چینی آن را با الهام از موشک ضد کشتی موفق فرانسوی اگزوست طراحی کرده اند، موشک نور که در ایران و تحت لیسانس چین تولید می شود دارای حداکثر برد 120 کیلومتر بوده و امروزه با بمب افکن های سوخوی Su-24 ایران تطبیق داده شده و می تواند توسط این جنگنده ها بر علیه اهداف دریایی بکار گرفته شود، این موشک در فاز اولیه پرواز از هدایت اینرسی و در فاز نهایی از هدایت فعال راداری بهره می برد، ارتفاع پرواز آن در طول مسیر حرکت به سمت هدف 20 تا 30 متر و در فاز نهایی تقرب بسوی هدف 5 تا 7 متر است که توانایی بسیار خوبی به این موشک بمنظور مقابله با پدافند ناوها می دهد. این موشک در چین با نام یینگجی-89 یا Eagle Strike شناخته می شود.

موشک های ضد رادار

موشک ضد رادار: AGM-78 Standard ARM این موشک بمنظور جایگزینی موشک ناتوان AGM-45 بر اساس موشک سطح به هوای RIM-66 توسط شرکت جنرال داینامیکس طراحی شد و طراحی و تولید آن تنها یک سال بطول انجامید و تنها یک سال بعد وارد خدمت شد، این موشک برروی قانتوم های ایرانی نیز استفاده شد و هم اکنون نیز تعدادی از این موشک ها باقی است که از وضعیت آنها اطلاعی در دست نیست، لازم به ذکر است که بیشینه برد این موشک ها 90 کیلومتر می باشد.

موشک ضد رادارKh-25MP Karen :
موشک ضد رادار Kh-25MP که برروی جنگنده های سوخوی Su-24 قابل استفاده است، نوعی موشک ضد رادار با بیشینه برد 40 کیلومتر و سرعت 450 کیلومتر است، این موشک امروزه در روسیه با موشک به مراتب پیشرفته تر Kh-31P Kegler جایگزین شده است.

بمب ها

بمب های سقوط آزاد از جمله تسلیحات ارزان قیمت و در عین حال کم دقتی هستند که هواپیماهای جنگنده از آنها بهره می برند، در طول جنگ انواع مختلفی از بمب های سقوط آزاد غربی بوسیله جنگنده های اف-4 و اف-5 بر علیه عراق بکار گرفته شد، پس از جنگ نیز با ورود جنگنده های روسی به ناوگان نیروی هوایی بمب های سقوط آزاد روسی وارد خدمت شدند، با این وجود تولید بمب های سقوط آزاد غربی به روش مهندسی معکوس در ایران و عملکرد بهتر آنها نسبت به بمب های روسی باعث شد که ایرانیان تطبیق بمب های غربی با جنگنده های Su-24 و Su-25 را بر خرید تعداد بیشتر بمب های روسی ترجیح دهند.